“Grenzen aangeven? Daar heb ik mij nooit echt mee bezig gehouden”, vertelde Brenda ons. “Ik deed waarvan ik dacht dat goed was, met name voor een ander”, vervolgde ze.
Herken je dat? Iemand vraagt jou iets te doen en jij zegt direct ja, zonder er bij na te denken.
Brenda zei op bijna alles “Ja hoor, is goed. Dat doe ik wel even”. Dat deed ze alleen maar om de ander niet te hoeven teleurstellen. Om geen nee te hoeven zeggen. Ze cijferde zichzelf liever weg dan dat ze nee zei. Nee zeggen zat gewoon niet in haar systeem.
En dat ‘even’, duurde trouwens ook altijd veel langer dan ze dacht….
Achteraf dacht ze dan ook vaak “Jeetje waarom heb ik ja gezegd? Ik wil dit helemaal niet. Ik heb daar geen tijd voor. Ik breng liever tijd met mijn dochter door”.
Brenda is heel dienstbaar ingesteld en ze maak het anderen graag naar de zin. Ze voelt hun behoeftes dan ook eerder aan voordat zij die zelf inzien of herkennen. Het zal je dan ook niet verbazen dat Brenda werkzaam was als management assistente.
Woensdag was altijd haar vrije dag. Een mooie break middenin de week, waarop ze ‘s morgens aan de slag ging met haar studie en ‘s middags leuke dingen met haar dochter kon ondernemen.
Voor een twee wekelijks vergadering van twaalf personen op haar werk, deed Brenda de voorbereiding, verslaglegging en zorgde ze naderhand voor een follow-up. Deze vergadering kon alleen op woensdag plaatsvinden en dus kreeg ze het verzoek om toch aanwezig te zijn op haar vrije dag.
Natuurlijk zei ze ja. Ze wilde tenslotte niemand teleurstellen. Doordat de vergadering plaatsvond tussen 10.00 en 14.00 uur betekende dus dat zij op die dagen niets aan haar studie of huishouden kon doen. En dat ze ook oppas voor haar lieve dochter kon regelen.
Met als gevolg dat ze in de avonden nog hard aan haar studie werkte en ze zich schuldig voelde om dat ze er niet voor haar dochter kon zijn op woensdagmiddag. Ze leverde quality time in en liep zichzelf volledig voorbij.
Haar omgeving zei wel “Joh, is dit niet teveel wat je allemaal doet? Denk je wel genoeg aan jezelf?” Maar dan haalde ze haar schouders op en dacht “Ja hoor, het gaat prima”. Ze stelde tenminste niemand teleur en voldeed aan de verwachtingen van anderen. Dus dan is alles oké, toch?
Brenda stelde inderdaad anderen niet teleur, maar zichzelf wel. Al had ze dat nog niet in de gaten. Ze ging altijd maar door . Ze had niet de beschikking over een stopknop.
De vermoeidheid, slecht slapen, lichamelijke ongemakken, vaak ziek zijn…. ze negeerde deze signalen volkomen. Ze bleef maar doorwerken.
Haar eigen verwachtingen, wensen én grenzen waren volledig naar de achtergrond gedrukt. De vraag “Waar heb ik behoefte aan?”, kwam niet eens bij haar op. Haar mantra was tenslotte ‘dit doe je toch gewoon’.
Ook toen ze thuis kwam te zitten met de diagnose conversiestoornis had ze nog steeds de overtuiging dat het allemaal goed ging. Ze vond dat ze niet over haar grenzen ging en dat ze het allemaal gewoon aan kon. Het ‘niet lullen maar poetsen’ principe.
Totdat het moment kwam waarop Brenda haar conversiestoornis kon gaan accepteren. Toen pas realiseerde zij zich waarom grenzen stellen nodig is.
Het stellen van grenzen is heel hard nodig voor je eigen welbevinden, want hiermee zet jij jezelf op de eerste plaats. De hardheid naar jezelf gaat plaats maken voor zachtheid. Voor mildheid en compassie.
Daarnaast is het stellen van jouw grenzen een ongoing process, want in elke fase van je herstelproces mag je je grenzen weer bijstellen. In elke fase heb je weer andere behoeftes en dus ook andere grenzen. Wees hier op bedacht.
Natuurlijk voelt het eerst heel ongemakkelijk om je grens te bewaken. Zeker ook als dienstbaarheid onderdeel is van je persoonlijkheid. Maar je kunt er wel anders mee om gaan.
Dat doe je bijvoorbeeld door jezelf toestemming te geven ergens op terug te komen. Stel dat je in de oude valkuil stapt door te snel ja te zeggen, dan mag je hier later altijd op terug komen. Of zeg altijd eerst ‘nee’, want van een nee kun je naderhand makkelijker een ja maken dan andersom.
Of leer jezelf aan dat je altijd zegt dat je er later op terug komt. Dat geeft je de tijd en ruimte om tot een voor jou fijn besluite dan wel antwoord te komen.
Doe dit echt en je zal merken dat jouw omgeving hier heel goed op gaat reageren. Dat is tenminste wel de ervaring van Brenda. De angst niet te kunnen voldoen aan de verwachtingen van anderen heeft zij hierdoor ook los kunnen laten.