Vaak krijgen CS-kanjers de diagnose depressie toegekend, maar is dat wel juist? Of hebben zij ‘alleen maar’ last van depressieve gevoelens? Wij leggen je graag onze visie hierover uit.
Een depressie kan alleen ontstaan bij mensen die als overlevingsmechanisme ‘bevriezen’ hebben. Met andere woorden, stel dat er iets heel intens gebeurt, dan staan de mensen met dit overlevingsmechanisme aan de spreekwoordelijke grond genageld. Ze zijn als het ware bevroren.
Nu kun je heel goed meerdere overlevingsmechanismen hebben ontwikkeld, maar er is er altijd eentje dominant. Weet jij wat jouw (dominante) overlevingsmechanisme is? Bij de meeste CS-kanjers* is dat in ieder geval niet ‘bevriezen’. De meeste CS kanjers, zijn echte vechters. Zij hebben dan ook ‘vechten’ als dominant overlevingsmechanisme.
Een overlevingsmechanisme is niet verkeerd. Je hebt dit namelijk in je verleden ontwikkeld tijdens een voor jou onveilige situatie. En dat heeft je destijds goed geholpen, want anders zou jouw brein dit niet bij ieder onveilig gevoel weer steeds opnieuw toepassen. Als jij je bewust bent van jouw (dominante) overlevingsmechanisme(n) en je kunt deze beheersen, dan kun je hier prima mee leven. Als je er daarentegen geen controle op hebt, dan kunnen deze mechanismen doorslaan en ontstaat er wel een zorgelijke situatie in een overtreffende trap:
Vechten wordt dan een burn-out
Bevriezen wordt een depressie
En vluchten wordt een verslaving
Tijdens mijn herstelproces heb ik weleens in een gesprek met een psycholoog benoemd dat ik bang was om depressief te worden. Iedereen heeft tenslotte een (mentale) grens en mijn leven was op dat moment nou niet echt bepaald ‘rozengeur & maneschijn’. Maar de psycholoog stelde mij gerust. Ik hoefde daar niet bang voor te zijn, want volgens hem was ik niet iemand om depressief te worden. Ergens voelde ik wel dat dit klopte, maar begrijpen deed ik het toen nog niet. Pas later, nadat ik meer inzicht kreeg in de processen van het overlevingsmechanisme, werd mij dat in één klap duidelijk. Ik was een vechter en dus zou ik inderdaad niet zo snel depressief worden.
Als je een ‘vechter’ bent, is de kans dus bijna nihil dat je in een depressie terechtkomt. Maar dat wil nog niet zeggen dat je geen depressieve gevoelens kunt ervaren. Want dat kan iedereen. En laten we eerlijk zijn, het is helemaal niet zo vreemd, om depressieve gevoelens te ervaren, als je gehele leven door conversiestoornis / FNS op zijn kop staat.
Door jouw hooggevoeligheid (ja, iedere CS kanjer is in bepaalde mate hooggevoelig, dus ook jij), ervaar je trouwens gevoelens ook nog eens intenser. Maar dat zijn niet altijd jouw eigen gevoelens. Dat kan ook projectie zijn van iemand uit je omgeving die het nog niet zo gemakkelijk heeft met jouw conversiestoornis / FNS.
Echter, dit is allemaal iets anders dan het krijgen van de diagnose depressie. Depressieve gevoelens zijn in onze visie, dan ook een gevolg van de conversiestoornis / FNS.
Zo kunnen bijvoorbeeld depressieve gevoelens ook ontstaan omdat je anderen niet wilt belasten met jouw zorgen.
Als je depressieve gevoelens ervaart, dan mag je daar zeker aandacht aan besteden! Stop ze niet weg, want deze gevoelens willen je iets vertellen. Ze zijn er niet voor niks. Dus ga op onderzoek uit; wat willen deze gevoelens jou vertellen?
En wees alsjeblieft voorzichtig met de diagnose depressie en de antidepressiva die daar vaak voor worden voorgeschreven. Want met deze medicatie onderdruk je namelijk al jouw gevoelens en worden al jouw emoties afgevlakt. Hierdoor kun je niet werken aan een natuurlijke emotieregulatie en ben je jouw eigen saboteur in jouw herstelproces.
Mocht je jezelf hierin herkennen en toch de diagnose ‘depressie’ hebben gekregen met bijbehorende voorgeschreven medicatie, dan raden we je aan om hierover in gesprek met je huisarts te gaan. Je kunt dan vragen of je regelmatig met elkaar kunt overleggen hoe de stand van zaken is en, zodra de situatie het toelaat, de medicatie onder begeleiding gaan afbouwen.
*Deze liefdevolle term is bedacht door de mensen uit ons groepstraject voor alle mensen die te maken hebben met een complexe stoornis (CS) zoals conversiestoornis / FNS.